Raport na dziś
O czym rozmawiamy w tym wydaniu
W Serbii nasilają się protesty przeciw rządowi i prezydentowi, które na początku listopada wywołała tragiczna katastrofa budowlana w Nowym Sadzie. W całym kraju dochodzi do demonstracji, blokad dróg, marszów i innych przejawów buntu wobec władz. Dochodzi do aktów przemocy wobec protestujących. Jaki jest cel tych demonstracji i jak długo demonstranci wytrzymają presję ze strony rządu oraz obojętność świata?Raport w tym tygodniu z Serbii. Marcin Żyła spotka się z demonstrantami i opowie Państwu o tym zrywie obywatelskim, który odbywa się na uboczu wielkiej polityki, ale ma ogromne znaczenie dla przyszłości demokracji – nie tylko w Serbii.
Liderka francuskiego Zjednoczenia Narodowego, Marine Le Pen, została skazana na wysoką grzywnę i cztery lata więzienia za sprzeniewierzenie prawie 3 milionów euro ze środków publicznych. Le Pen otrzymała też zakaz pełnienia funkcji publicznych przez pięć lat, egzekwowany natychmiast i niepodlegający zawieszeniu w trakcie ewentualnej apelacji. Zwłaszcza ta druga część wyroku budzi ogromne kontrowersje.Sama skazana nazwała go „bombą nuklearną” używaną po to, by nie dopuścić Zjednoczenia do władzy. Sąd broni wyroku, ale Le Pen uzyskała poparcie polityków prawicowych nie tylko we Francji – również na Węgrzech, we Włoszech, w Holandii, Stanach Zjednoczonych i Rosji. Część francuskiej klasy politycznej, nawet wrogiej wobec Le Pen, chce jak najszybszej apelacji i wyraża zaskoczenie jej odsunięciem od kandydowania w wyborach.Czy decyzja sądu ma rzeczywiście charakter polityczny? I jak ewentualne odsunięcie liderki Zjednoczenia od startu w wyborach wpłynie na popularność tej partii?
Występują
Jędrzej Bielecki
Dziennikarz „Rzeczpospolitej”, były korespondent w Brukseli i Waszyngtonie. Zajmuje się gospodarką i polityką międzynarodową.
Marcin Żyła
jest dziennikarzem i wydawcą „Raportu o stanie świata” od 2024 r. Swoje pierwsze zagraniczne korespondencje pisał kilkanaście lat temu – dla „Tygodnika Powszechnego” – z państw byłej Jugosławii, gdzie śledził powojenne losy Bośni i Hercegowiny, Serbii i Kosowa.
Od ponad dekady zajmuje się tematyką migrantów, uchodźców i granic (reportaże z Lampedusy, wysp Morza Egejskiego, Bliskiego Wschodu, Ugandy czy Burkina Faso). Brał udział w akcjach ratowniczych statku „Lekarzy Bez Granic” na Morzu Śródziemnym, był w ruinach zniszczonego Mosulu. Mówi, że pracując przy tym temacie można pokazywać wielką zmianę świata – mieszczą się w nim i dramatyczne sceny z morza czy państw Sahelu, i dramat ludzi – oraz zachodnia Realpolitik.
Z Wysp Brytyjskich i USA Marcin relacjonował też brexit i pierwszą kampanię wyborczą Donalda Trumpa. Publikuje rozmowy z ludźmi kultury, materiały o kulturze Karpat i relacji człowieka z innymi zwierzętami. Jego teksty można czytać m.in. w „Polityce” i magazynie „Spotkania z Zabytkami”.
Jest laureatem Polskiej Nagrody im. Sérgio Viera de Mello (2023) przyznawanej za działania na rzecz pokojowego współistnienia społeczeństw, religii i kultur. W latach 2016-23 był zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”, wcześniej pracował w wydawnictwie Znak. Prowadzi zajęcia w Instytucie Spraw Publicznych UJ i warsztaty reportażu. Czas dzieli między Kraków, gdzie pewnej środy się urodził, a Orawę, gdzie żyje od wiosny do pierwszych śniegów.
Dariusz Rosiak
Przyglądam się światu i opowiadam o nim przy pomocy słów i innych dźwięków.
Przez 13 lat prowadziłem Raport o stanie świata w radiowej Trójce. Od marca 2020 roku mój program jest finansowany przez Słuchaczy i ukazuje się na dostępnych platformach w formie podcastu.
Pracuję w mediach od lat osiemdziesiątych XX wieku. Zaczynałem w RFI w Paryżu, potem całe lata dziewięćdziesiąte spędziłem w BBC w Londynie.