Raport na dziś
O czym rozmawiamy w tym wydaniu
W Bośni i Hercegowinie powodzie i wywołane ulewami osunięcia ziemi zabiły kilkanaście osób. Ale poza ludzkim wymiarem tragedii ostatnie dni ujawniły też skalę niedowładu państwa, które trzy dekady po zakończeniu wojny domowej nie potrafi wyjść na prostą, oraz sprawić by zaufali mu obywatele. W ostatnią niedzielę odbyły się tu wybory samorządowe, w których większość głosów ponownie zdobyły partie odwołujące się do podziałów etnicznych.
Dlaczego w Bośni tak trudno dojść do głosu młodym? Czy kryzys w tym trzymilionowym kraju może znów zdestabilizować Bałkany? Oraz: jak swoje interesy realizuje tu Rosja – i dlaczego powinniśmy się tym przejmować?
Występują
Marta Szpala
Główny analityk ds. Bałkanów Zachodnich w Ośrodku Studiów Wschodnich, w którym pracuje od 2008 roku. Wykładowczyni Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Dyplomatycznej i Kolegium Europejskiego w Natolinie.
Marcin Żyła
jest dziennikarzem i wydawcą „Raportu o stanie świata” od 2024 r. Swoje pierwsze zagraniczne korespondencje pisał kilkanaście lat temu – dla „Tygodnika Powszechnego” – z państw byłej Jugosławii, gdzie śledził powojenne losy Bośni i Hercegowiny, Serbii i Kosowa.
Od ponad dekady zajmuje się tematyką migrantów, uchodźców i granic (reportaże z Lampedusy, wysp Morza Egejskiego, Bliskiego Wschodu, Ugandy czy Burkina Faso). Brał udział w akcjach ratowniczych statku „Lekarzy Bez Granic” na Morzu Śródziemnym, był w ruinach zniszczonego Mosulu. Mówi, że pracując przy tym temacie można pokazywać wielką zmianę świata – mieszczą się w nim i dramatyczne sceny z morza czy państw Sahelu, i dramat ludzi – oraz zachodnia Realpolitik.
Z Wysp Brytyjskich i USA Marcin relacjonował też brexit i pierwszą kampanię wyborczą Donalda Trumpa. Publikuje rozmowy z ludźmi kultury, materiały o kulturze Karpat i relacji człowieka z innymi zwierzętami. Jego teksty można czytać m.in. w „Polityce” i magazynie „Spotkania z Zabytkami”.
Jest laureatem Polskiej Nagrody im. Sérgio Viera de Mello (2023) przyznawanej za działania na rzecz pokojowego współistnienia społeczeństw, religii i kultur. W latach 2016-23 był zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”, wcześniej pracował w wydawnictwie Znak. Prowadzi zajęcia w Instytucie Spraw Publicznych UJ i warsztaty reportażu. Czas dzieli między Kraków, gdzie pewnej środy się urodził, a Orawę, gdzie żyje od wiosny do pierwszych śniegów.