Raport o książkach – „Niedźwiedź szuka domu” Anna Maziuk
O czym rozmawiamy w tym wydaniu
W tym odcinku Raportu o książkach udamy się do karpackiego lasu, aby porozmawiać o zwierzętach. O wszystkich zwierzętach: i o tych dzikich, i o tych, które nazwały je „dzikimi” — czyli o ludziach.
Przewodniczką będzie Anna Maziuk, dziennikarka i autorka książek: „Instynkt. O wilkach w polskich lasach” oraz — tej najnowszej — „Niedźwiedź szuka domu”.
Nigdy wcześniej te dwa największe lądowe drapieżniki w Polsce nie znajdowały się w tak trudnej sytuacji. Wilk stracił właśnie status gatunku ściśle chronionego, co może wkrótce umożliwić myśliwym strzelanie do niego. A coraz częstsze spotkania z niedźwiedziami dają mediom okazję do podsycania lęku przed nimi.
W ostatnim czasie ukazało się wiele książek reprezentujących nową, bardziej empatyczną wrażliwość wobec innych gatunków. Jednak reportaże Anny Maziuk wyróżniają się na tle innych. Instynkt i Niedźwiedź szuka domu to nie tylko opowieści o drapieżnikach, lecz także książki pisane „razem z nimi” — z myślą o współodczuwaniu i częstym dzieleniu tej samej przestrzeni. Stawiają pytania o to, czy za wszelką cenę, powodowani ciekawością, musimy zbliżać się do dzikich zwierząt. Oraz o to, jak lęk, który sami w nich wzbudzamy, wpływa na ich życie.
W tym odcinku Raportu o książkach Anna Maziuk opowie o dojmującej ciszy w lesie, przez który niedawno przeszło polowanie. A także o tym, jak osoby wrażliwe radzą sobie ze świadomością krzywd wyrządzanych dzikim zwierzętom przez człowieka.
Na spotkanie z autorką w Beskidzie Niskim – w miejscu, gdzie wilka spotkać bardzo łatwo, a i niedźwiedź czasem przejdzie – zaprasza Marcin Żyła.
Prowadzenie: Marcin Żyła
Gość: Anna Maziuk
Książka: „Niedźwiedź szuka domu” Anny Maziuk / Wydawnictwo Czarne
Występują

Anna Maziuk
Reporterka, propagatorka wiedzy o przyrodzie, absolwentka dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Autorka książki „Instynkt. O wilkach w polskich lasach”, za którą otrzymała nominację do Literackiej Nagrody Warmii i Mazur „Wawrzyn”, oraz reportażu „Niedźwiedź szuka domu”. Publikowała m.in. w „Wysokich Obcasach”, „Gazecie Wyborczej”, „Polityce” i „Tygodniku Powszechnym”. Związana z pismem „Kosmos dla Dziewczynek”, w którym opowiada dzieciom o przyrodzie. Prowadzi warsztaty dla dzieci i dorosłych oraz zabiera ich na wyprawy.

Marcin Żyła
jest dziennikarzem i wydawcą „Raportu o stanie świata” od 2024 r. Swoje pierwsze zagraniczne korespondencje pisał kilkanaście lat temu – dla „Tygodnika Powszechnego” – z państw byłej Jugosławii, gdzie śledził powojenne losy Bośni i Hercegowiny, Serbii i Kosowa.
Od ponad dekady zajmuje się tematyką migrantów, uchodźców i granic (reportaże z Lampedusy, wysp Morza Egejskiego, Bliskiego Wschodu, Ugandy czy Burkina Faso). Brał udział w akcjach ratowniczych statku „Lekarzy Bez Granic” na Morzu Śródziemnym, był w ruinach zniszczonego Mosulu. Mówi, że pracując przy tym temacie można pokazywać wielką zmianę świata – mieszczą się w nim i dramatyczne sceny z morza czy państw Sahelu, i dramat ludzi – oraz zachodnia Realpolitik.
Z Wysp Brytyjskich i USA Marcin relacjonował też brexit i pierwszą kampanię wyborczą Donalda Trumpa. Publikuje rozmowy z ludźmi kultury, materiały o kulturze Karpat i relacji człowieka z innymi zwierzętami. Jego teksty można czytać m.in. w „Polityce” i magazynie „Spotkania z Zabytkami”.
Jest laureatem Polskiej Nagrody im. Sérgio Viera de Mello (2023) przyznawanej za działania na rzecz pokojowego współistnienia społeczeństw, religii i kultur. W latach 2016-23 był zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”, wcześniej pracował w wydawnictwie Znak. Prowadzi zajęcia w Instytucie Spraw Publicznych UJ i warsztaty reportażu. Czas dzieli między Kraków, gdzie pewnej środy się urodził, a Orawę, gdzie żyje od wiosny do pierwszych śniegów.