Wspaniałomyślność w szerokim asortymencie

Rudy, jak powszechnie wiadomo, jest fałszywy i wredny. Ruda nielepsza. Dlatego Matka Natura pokarała ich skórą wrażliwą na słońce; niech cierpią w upały. Ochłody odmawiał im nawet Mickiewicz. Ej, ty ryży kudła, wara od źródła! – to słowa wieszcza. Cierpieli więc tak i cierpieli, aż ulitowała się nad nimi angielska sieć kin Showcase. W największą spiekotę wpuszczała rudych do swoich klimatyzowanych sal za darmo. Jednak wyłącznie w poniedziałki i wtorki.

Historia milczy o przypadkach uprzedniego dręczenia rudzielców przez kinooperatorów, powyższy przykład wspaniałomyślności limitowanej jest więc trywialnie bezbolesny. Zaraz będą bardziej oryginalne, niemniej i ten Ilustruje pewne prawidłowości.

Najpierw ta oczywista. Ofiary wszelkich niesprawiedliwości i szykan – stygmatyzacji, ostracyzmu, dyskryminacji, represji, zbrodni – nie mogą liczyć na zadośćuczynienie, które w pełni wyrówna doznane krzywdy. Rekompensata – w formie odszkodowania, reparacji, przeprosin – zawsze będzie ograniczona, o ile w ogóle będzie.

Drugą prawidłowość streszcza cwana maksyma rzymskich prawników – do ut des. Daję, byś i ty mi dał. Daję, żeby dostać. Wspaniałomyślność interesowna przeczy samej sobie, ale to jej nie wadzi. Pyszni się dalej, ostatnio na przykład jako inwestycje w byłych koloniach: to coś jak rachunek sumienia prowadzony w Excelu. A i sieć Showcase zarabia na swoim szlachetnym geście, bo jej wizerunek sympatycznieje.
Prawidłowość numer trzy ma postać gwiazdki, która odsyła do klauzuli dopisanej drobnym drukiem. Ta zaś otwiera tylne i boczne wyjścia z zacnych zobowiązań. Od środy do niedzieli pozwala więcej zdzierać w kinie z rudych, zresztą także z blondynów, brunetów i łysych. Gwiazdkę należy traktować jako światełko alarmowe, zwracające uwagę na cichcem ubijany interes. Na wspaniałomyślność podstępną.

Władze Portugalii czując moralny imperatyw biorą odpowiedzialność za hańbę sprzed stuleci: za wygnanie Żydów. Kto dziś wykaże, że pochodzi od Sefardyjczyków wypędzonych w XV wieku, uzyska obywatelstwo portugalskie. Właśnie wykazał to rosyjski oligarcha Andriej Rappoport, a wcześniej Roman Abramowicz. Unia Europejska zabrania już przyznawania tak zwanych złotych paszportów za grube pieniądze, obaj dostali więc bordowe paszporty za iberyjskie korzenie. Spod portugalskiego aktu wspaniałomyślności prześwitywała gwiazdka rabina Daniela Litvaka z Porto, który dostarczył niezbędne świadectwa zanim prokuratura postawiła mu zarzuty korupcji i fałszowania dokumentów.

Kantowski nakaz sumienia pchnął do działania również posłów parlamentu Katalonii. Kilku ulicom i placom nadali imiona kobiet straconych w wiekach średnich za czary. A swojej decyzji nadali nazwę “ułaskawienia czarownic”. Co z tego, że z łaski nikt nie zdążył skorzystać? Ważniejsze, że okazana wspaniałomyślność nie była kosztowna.
Inaczej jest w Iraku. Tam szczodra oferta złożona kobietom przez prawodawcę wiąże się z pewnym społeczno-obyczajowym ryzykiem. Chociaż, po prawdzie, adresatami oferty są mężczyźni. Konkretnie gwałciciele. Zgodnie z artykułem 398 nowego irackiego kodeksu karnego mężczyzna, który zgwałci kobietę uniknie surowej kary, jeśli swoją ofiarę poślubi. Że to ją krzywdzi podwójnie? Niektórzy tak uważają, ale ich oburzenie gasi mocniejszy argument. Otóż kobieta wydana za zwyrodnialca, który odebrał jej cześć, pozostaje przy życiu. Jeśli odmówi ślubu – straci życie, zamordowana “honorowo” przez ojca lub braci, bo to ona odbiera cześć rodzinie.

Podobną dobrą radę głosił pewien rosyjski zespół punk-rockowy w swoistej arii gwałciciela, wyjątkowo obrzydliwej: podoba się czy nie – wytrzymaj, cierp, moja krasawico. Tę strofkę, adresując ją do Ukrainy, cytował publicznie Władimir Putin tuż przed lutową inwazją. I on dalej recytuje frazy o swojej wspaniałomyślności: limitowanej, interesownej, podstępnej i posępnej. Z kilku zachodnich stolic jakby dochodziły głosy do wtóru. Może to tylko omamy.