Konflikt izraelsko-palestyński
We wtorek wieczorem około 180 pocisków wleciało z Iranu w przestrzeń powietrzną Izraela, większość została zestrzelona. Iran określił atak jako akt samoobrony w odpowiedzi na działania Izraela. Trwa ograniczona ofensywa Izraela w południowym Libanie. Co oznacza ta ostatnia eskalacja?
Gość: Łukasz Wójcik
Izraelczycy bombardują cele Hezbollahu w Libanie, od poniedziałku zginęło już ponad 600 osób, w tym wielu cywilów. 90 tysięcy Libańczyków uciekło z domów na południu kraju. Izrael twierdzi, że celem kampanii jest umożliwienie powrotu do domów 60 tysiącom Izraelczyków, którzy uciekli przed ostrzałem Hezbollahu. Dlaczego Liban stał się kolejnym frontem wojny Izraela, dlaczego Hezbollah pełni w tym kraju tak istotną rolę militarną i polityczną? I dlaczego obie strony nie są zainteresowane rozejmem?
Gość: Wojciech Wilk
Zaskakujący, krwawy zamach w Libanie. Ponad trzydzieści osób, głównie członków organizacji Hezbollah, zginęło w wyniku sterowanych z zewnątrz eksplozji kilku tysięcy pagerów i krótkofalówek. Hezbollah oskarża o zamach Izrael, ten nie przyznaje się, choć minister obrony kraju mówi o nowej fazie wojny. Lider Hezbollahu zapowiada odwet, na razie to Izrael wzmaga bombardowania południowego Libanu. Czy te zamachy będą punktem przełomowym w wojnie Izraela z Palestyńczykami, Iranem i siłami wspieranymi przez Teheran?
Gość: Łukasz Fyderek
Amerykański sekretarz stanu twierdzi, że premier Izraela zaakceptował propozycje rozejmu w wojnie z Hamasem, jednak w Gazie nic na to nie wskazuje. Trwają ataki i bombardowania izraelskie, gorąco jest również na granicy Izraela z Libanem, gdzie trwa wymiana ognia między armią izraelską i Hezbollahem. Po zabiciu przez Izraelczyków w Teheranie lidera Hamasu Iran zapowiada odwet, który jak dotąd nie nastąpił. Dlaczego? W Izraelu pogłębia się kryzys zaufania do premiera, który jednak nie zmienia polityki prowadzonej od ataku Hamasu 7 października. Jak Izraelczycy wyobrażają sobie zakończenie tej wojny?
Gość: Agnieszka Bryc
Dwie główne organizacje palestyńskie Hamas i Fatah zawierają porozumienie o powołaniu rządu jedności narodowej, a premier Izraela po raz czwarty występuje przed połączonymi izbami Kongresu broniąc metod prowadzenia wojny przez Izrael i proponując zawarcie antyirańskiego sojuszu. Jak zmiany polityczne w Waszyngtonie wpłyną na Izrael i Palestyńczyków? Czy dojdzie do wojny Izraela z Hezbollahem i jak taki rozwój wypadków może zmienić sytuację w regionie?
Gość: Agnieszka Bryc
Izrael otwiera dwa nowe szlaki wjazdu pomocy humanitarnej do Strefy Gazy w kilka godzin po rozmowie prezydenta Bidena z premierem Netanyahu. W poniedziałek Izraelczycy zabili siedmiu pracowników amerykańskiej organizacji humanitarnej wywołując poruszenie światowej opinii publicznej i oskarżenia o celowe zabijanie cywilów oraz osób niosących pomoc w Gazie. Izrael twierdzi, że atak był wynikiem tragicznej pomyłki. Tego samego dnia Izrael ostrzelał budynek konsularny Iranu w Damaszku zabijając kilku wysokich rangą dowódców irańskich. Czy zabójstwo zachodnich pracowników będzie przełomem w sposobie prowadzenia wojny przez Izrael? Czy może ono doprowadzić do zmiany polityki USA wobec Izraela? I jak Iran odpowie na atak na swoich wojskowych w Damaszku?
Autorzy: Marcin Żyła i Łukasz Fyderek
Ponad 100 dni po masakrze dokonanej przez Hamas i rozpoczęciu operacji wojskowej w Gazie Izrael dokonuje politycznej i społecznej wiwisekcji. Kto zawinił, dlaczego doszło do ataku Hamasu? Padają trudne pytania o sens wojny, w której zginęło już ponad 20 tysięcy Palestyńczyków i która ciągle nie przynosi powrotu do domu ponad 130 izraelskich zakładników przetrzymywanych przez Hamas. Pogłębia się sprzeciw wobec polityki Benjamina Netanyahu, większość Izraelczyków nie ma wątpliwości, że to on ponosi główną odpowiedzialność za obecny stan rzeczy.
Dziś w specjalnym wydaniu Raportu z Izraela odwiedzimy rodziny zakładników, porozmawiamy o głębokich przyczynach wojny sięgających znacznie dalej niż wydarzenia 7 października i zastanowimy się, jakie będą skutki tego najnowszego aktu w krwawej historii Żydów i Palestyńczyków?
Goście: Jossi Melman i Gershon Baskin
Stany Zjednoczone i Wielka Brytania rozpoczynają bombardowania celów rebeliantów Hutich w Jemenie w odpowiedzi na ataki na międzynarodowe – w tym izraelskie – statki na Morzu Czerwonym. A Republika Południowej Afryki oskarża Izrael o ludobójstwo. Czy konflikt izraelsko-palestyński z regionalnego staje się światowym?
Gość: Dariusz Rosiak
84 osoby zginęły w wyniku eksplozji w mieście Kerman na południu Iranu. Do zamachu przyznało się Państwo Islamskie, Iran zapowiada odwet. We wtorek w Bejrucie w zamachu rakietowym zginął zastępca biura politycznego Hamasu Saleh al-Arouri. Izrael nie przyznał się do zabicia Arouriego, choć zapowiedział wcześniej, że będzie zabijał wszystkich członków Hamasu odpowiedzialnych za październikowy atak. Wojska izraelskie kontynuują ofensywę w Gazie. Według Palestyńczyków już ponad 22 tysiące ludzi zostało zabitych w wyniku działań Izraela. Jak ma wyglądać strefa Gazy po wojnie według Izraela? Czy zamachy w Bejrucie i Iranie zapowiadają eskalację w wojnie? I jak Zachód poradzi sobie z atakami jemeńskich Houthi na statki handlowe na Morzu Czerwonym?
Gość: Łukasz Fyderek
Izraelskie wojska wkroczyły na teren szpitala Al-Szifa w mieście Gaza, gdzie — jak twierdzą Izraelczycy – znajdowało się centrum dowodzenia Hamasu. Do tej pory nie przedstawili przekonujących dowodów na poparcie tego twierdzenia. ONZ alarmuje, że w związku z brakiem paliwa pomoc humanitarna dla ofiar izraelskich ataków jest praktycznie niemożliwa. Izrael nie godzi się na dostarczenie paliwa twierdząc, że zostanie ono przejęte przez Hamas. Premier Netanyahu przyznał, że Izraelowi nie udaje się ograniczyć liczby zabitych cywilów, według izraelskich mediów wojna może zostać rozszerzona na południe strefy. Trwają również wypady wojsk izraelskich na teren Zachodniego Brzegu, między innymi do Dżeninu i Hebronu.
Gość: Draginja Nadażdin
Po ataku na Izrael 7 października Hamas w dalszym ciągu przetrzymuje w Gazie ponad 240 zakładników z wielu krajów. W programie rozmowa z synem jednego z nich.
Gość: Youval Dancyg
Stany Zjednoczone poinformowały, że Izrael wprowadzi codzienne 4-godzinne przerwy na ewakuację ludzi z miasta Gaza. Premier Netanyahu nie zgodził się jednak na pełne przerwanie ognia. Wojska izraelskie otoczyły miasto Gaza, według rzecznika armii likwidują one cele Hamasu w mieście. Trwają bombardowania całej strefy. Według podległego Hamasowi ministerstwa zdrowia w ich wyniku zginęło już prawie 11 tysięcy Palestyńczyków, połowa z nich to dzieci. Izrael nie uznaje tych danych, ONZ uważa je za wiarygodne. Jaki jest cel Izraela w tej wojnie? Kto wygrywa wojnę medialną wokół Gazy? Czy pokojowe wspólne życie Izraelczyków i Palestyńczyków jest jeszcze możliwe?
Gość: Konstanty Gebert
Trwa ofensywa izraelska w Gazie. Wojska izraelskie otoczyły miasto Gaza i niszczą infrastrukturę Hamasu. Po otwarciu granicy Gazy z Egiptem kilkuset obcokrajowców opuściło Strefę, Egipt zgodził się także na przyjęcie kilkudziesięciu rannych Palestyńczyków. Pogłębia się katastrofa humanitarna, izraelskie bomby trafiają w budynki cywilne, w tym szpitale i szkoły. W piątek do Izraela przyjechał sekretarz stanu Anthony Blinken. Podkreślił, że sposób w jaki Izrael się broni ma znaczenie. Jak może skończyć się ten konflikt? I dlaczego wzbudza tak skrajne emocje na całym świecie?
Goście: Osama Abo Zebida, Anwar Al Gendy, Łukasz Fyderek
Setki tysięcy Palestyńczyków chronią się w środkach humanitarnych na terenie całej Gazy, uciekając przed izraelskimi bombardowaniami. Izrael dokonuje wypadów militarnych na teren Strefy, choć jak dotychczas nie nastąpiła pełnoskalowa ofensywa militarna. Wznowiono dostawy humanitarne do Gazy, choć ich poziom jest niewystarczający, co powoduje, że szpitale nie mogą normalnie funkcjonować. Unia Europejska wezwała do wprowadzenia tzw. „przerw humanitarnych” w walkach między Hamasem i Izraelem w celu ulżenia ludziom. Jak dotąd wezwania te są nieskuteczne.
Gość: Jan Bratkowski
Kim były ofiary napaści Hamasu na Izrael 7 października? I czy wspólnoty kibucowe przetrwają traumę wywołaną tymi wydarzeniami?
Gość: Małgorzata Wosińska
O izraelskim artyście, który próbował budować porozumienia między Izraelczykami a Palestyńczykami. Czy w obecnej sytuacji sztuka może odgrywać taką rolę?
Autorka: Anna Dudzińska
Setki ludzi zginęły po zbombardowaniu szpitala w Gazie, w którym chronili się palestyńscy cywile. Hamas twierdzi, że ataku dokonał Izrael, Izrael obarcza odpowiedzialnością Palestyński Islamski Dżihad. Po tym wydarzeniu Jordania odwołuje planowany szczyt z udziałem prezydenta Bidena i liderów arabskich. Czy Bidenowi uda się przekonać premiera Izraela do otwarcia korytarzy humanitarnych z Gazy? Jak zachowa się libański Hezbollah, który ogłosił środę dniem gniewu? Czy śmierć pięciuset cywilów w szpitalu w Gazie może być punktem przełomowym w odbiorze tej wojny przez międzynarodową opinię publiczną?
Gość: Mariusz Borkowski
Mija tydzień od ofensywy Hamasu na Izrael. Izrael kontynuuje oblężenie Strefy Gazy i powołuje rząd jedności narodowej. Liczba zabitych i rannych w Gazie nieustannie rośnie. Izrael odwiedzają przedstawiciele Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej. W Europie marsze poparcia zarówno proizraelskie, jak i proarabskie. Komu zależy na pokoju, a komu na wojnie? I co oznacza poparcie dla Izraela, a co dla Palestyny?
Goście: Marek Matusiak i Łukasz Fyderek
Izrael odbija utracone w wyniku ataku Hamasu terytoria na południu kraju i w odwecie przeprowadza całkowite oblężenie Strefy Gazy. W wyniku blokady Gaza traci dostęp do pożywienia, wody czy prądu. Wciąż trwają potężne naloty sił izraelskich na ten obszar. Przy granicy ze Strefą Gazy koncentrowane są izraelskie wojska, spodziewana jest ofensywa lądowa. Izraelczycy wciąż odkrywają ciała ofiar ofensywy Hamasu. Hamas zapowiada, że będzie zabijał zakładników, jeśli Izrael nie przestanie uderzać na cele cywilne w Gazie. Liczba zabitych po obydwu stronach sięga już dwóch tysięcy osób i ciągle rośnie. Co dalej ze Strefą Gazy? Czy obszarowi grozi katastrofa humanitarna? Czy atak Hamasu i odwet Izraela ściągną na Bliski Wschód kolejną wielką wojnę?
Goście: Jarosław Kociszewski, Rula Shadeed, Laurence Weinbaum
Prowadzenie: Adrian Bąk
Wydawca: Marcin Pośpiech
Realizator: Kris Wawrzak
Radykalne palestyńskie ugrupowanie Hamas dokonało zmasowanego ataku na Izrael. Uzbrojeni bojownicy przedostali się na terytorium Izraela od strony Strefy Gazy, do miast i kibuców, zabili setki cywilów i wzięli wielu zakładników. Izrael ogłosił stan wojny, wciąż odbija utracone terytoria i przeprowadza krwawą akcję odwetową na Strefę Gazy. Co stoi za największym tego typu atakiem w historii Hamasu i jedną z największych klęsk w historii Izraela? O co chodzi Palestyńczykom? I jak to się stało, że Izraelczycy nie przewidzieli tego bezprecedensowego szturmu na ich państwo? O tym wszystkim powiemy w dzisiejszym specjalnym wydaniu Raportu o stanie świata.
Prowadzenie: Adrian Bąk
Autor materiału: Marcin Pośpiech
Realizator: Filip Marcinkowski
Izrael przeprowadza największą od lat operację wojskową wymierzoną w Palestyńczyków. Siły Obronne Izraela atakują miasto Dżenin oraz znajdujący się tam obóz dla uchodźców. Dlaczego znów dochodzi do rozlewu krwi na Zachodnim Brzegu? I co to ma wspólnego z niekończącymi się protestami w Izraelu?
Gość: Jarosław Kociszewski
Izrael w stanie wrzenia. Seria ataków Izraela na Palestyńczyków i na Izraelczyków ze strony Palestyńczyków przynosi krwawe żniwo: od początku roku zginęło już prawie 100 Arabów i prawie 20 Izraelczyków oraz turysta z Włoch. Ciągle trwają uliczne protesty przeciwko reformie sądownictwa, nasilają się napięcia w rządzie. Czy premier Netanyahu zmienia kurs wobec najbardziej skrajnych członków swojego gabinetu?
Gość: Jarosław Kociszewski
Minister nowego rządu izraelskiego w eskorcie służby bezpieczeństwa wkracza na teren świętego dla muzułmanów kompleksu meczetu Al – Aksa w Jerozolimie. Palestyńczycy – i nie tylko – oburzeni. Rząd Benjamina Netanyahu zapowiada rozbudowę osiedli na Zachodnim Brzegu i twierdzi, że tylko Żydzi mają niekwestionowane prawo do ziemi Izraela. Czy w tym kraju właśnie kończy się demokracja?
Gość: Konstanty Gebert
Izrael przygotowuje się do wyborów – już piątych w ciągu niecałych czterech lat. Przed Izraelczykami nowe rozdanie polityczne, ale wciąż to samo pytanie: głosować za Benjaminem Netanyahu czy przeciwko? Na czym polega fenomen tego człowieka, że życie polityczne kraju, w którym nie brakuje kryzysów, konfliktów i wyzwań kręci się od tylu lat wokół niego?
Co oprócz miłości lub nienawiści wobec Benjamina Netanyahu może zdefiniować kształt sceny politycznej Izraela: czy radykalna prawica, która umacnia swoją pozycję, a może Arabowie, których aktywność polityczna może przesądzić o tym, kto zwycięży w wyborach?
Polityka nie dzieje się w próżni – widoczny skręt w prawo na izraelskiej scenie politycznej wpływa na codzienność mieszkańców tego kraju. Odwiedzimy Zachodni Brzeg – gdzie o życiu na terytoriach okupowanych opowiedzą: palestyński chrześcijanin, izraelsko-amerykański osadnik i były żołnierz.
Autorka: Agata Kasprolewicz
Goście:
- Anshel Pfeffer – dziennikarz „Haaretz”, autor książki „Bibi. Burzliwe życie i czasy Beniamina Netanjahu”
- Gideon Levy – dziennikarz „Haaretz”
- Efraim Inbar – dyrektor Instytutu Strategii i Bezpieczeństwa w Jerozolimie
- Walid Shomaly – palestyński intelektualista i aktywista
- Gerson Herbst – osadnik z Ofry
- Nadav Weiman – wicedyrektor organizacji Breaking the Silence
Izrael dokonuje zmasowanych ataków na Strefę Gazy. Ginie w nich 46 Palestyńczyków, w tym szesnaścioro dzieci. Czy to reakcja na realne zagrożenie terroryzmem, czy nieuzasadniona agresja na naród kierowany przez nieudolnych przywódców i coraz bardziej opuszczony przez świat?
Gość: Agnieszka Bryc
Nie kończą się naloty Izraela na Strefę Gazy, Palestyńczycy ciągle ostrzeliwują Izrael rakietami. Rośnie liczba ofiar i dramat ludności Gazy. Strajk generalny Palestyńczyków, wspólnota międzynarodowa naciska – na razie bezskutecznie na uczestników konfliktu by ustanowić rozejm. Dlaczego tak wielu Palestyńczyków nie widzi innej możliwości poza walką zbrojną z Izraelem?
Gość: Ines Abdel Razek
Trwa brutalna wymiana ognia między Izraelem a Strefą Gazy, a w samym Izraelu dochodzi do dramatycznych starć między Żydami a Arabami. Podpalenia, pobicia i nawet lincze – tak dziś wygląda sytuacja w miastach, gdzie Żydzi i Arabowie mieszkają wspólnie. Jak wyjść z tego kręgu przemocy?
Goście: Agnieszka Bryc i Mateusz Piotrowski
Największa od lat wymiana ognia między Strefą Gazy a Izraelem. Protesty Palestyńczyków w Izraelu, brutalnie tłumione przez wojsko i policję. W tle pytania o kształt polityki bliskowschodniej – Czy prezydent Biden utrzyma bezwarunkowe poparcie USA dla Izraela, czy przetrwają wypracowane za prezydentury Trumpa świeże umowy tego kraju z krajami arabskimi. I jak rozumieć wznowienie rozmów między Iranem a Arabią Saudyjską, śmiertelnymi wrogami i pretendentami do rządów – nie tylko dusz – na Bliskim Wschodzie.
Gość: Łukasz Fyderek
Raport tworzymy dzięki Waszemu wsparciu
Raport o Stanie Świata jest programem w całości finansowanym przez słuchaczy za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dołącz do grona Patronów!